Bu analiz Türkiye’de, 2010 yılında bir yatırımın 2017’deki değerini görmek adına hazırlanmıştır. Eğitim ve tecrübemle, daha karmaşık teoriler kullanarak analiz edip açıklamak mümkün olsa da; bu basit bakış açısının da kıymetli olduğunu görüşündeyim. Zira sistematik risklerin ülkemizde OECD ülkelerine nispeten fazla olması, bu yaklaşımın kıymetini arttırmaktadır. Elbette ki portföy hazırlarken çeşitli çarpanlar, değişkenler ve parametreler dikkate alınarak yatırım yapılması gerektiğini belirtmek gerek. Ve elbette ki bu analiz bir yatırım tavsiyesi niteliğinde değildir. Finans bilgisi ortalama olan bireylerin dijital ortamda (telefonunda uygulama üzerinden vs) kolayca yapabileceği yatırımların ne gibi şekil aldığını anlatmaya çalışır. Yani genel tabloyu basit şekilde görmek için yapılmıştır.
Varsayımlar:
- Bu yedi yıllık (2010-2017) süreç boyunca yaşanan sitematik riskler, düşüş ve çıkışlar göz ardı edilmemiştir. Amaç gerçekçi bir senaryodur, ortalama bir senaryo değildir.
- Her yatırım aracının TL karşılığı dikkate alınmış ve enflasyondan arındırılmamıştır.
- BIST30’da en iyi ve en kötü performe eden 10 hisse dikkate alınmıştır.
- Hisse senetlerinin temettü dağıtımı dikkate alınmamıştır.
- Türev araçlar analize dahil edilmemiştir.
- Son 7 yılın seçilmemesinin sebebi(analiz 2018 yılında yapıldı), 2008 yılı ekonomik krizi kırılımını dahil etmeme düşüncesidir.
| Yatırım Aracı | 01.01.2010 | 01.01.2017 | Toplam Değişim | Ortalama Yıllık Getiri |
|---|---|---|---|---|
| OTOKAR | 12.36 | 131.94 | %967,48 | %138,21 |
| TOFAS | 3.77 | 25.37 | %572,94 | %81,85 |
| DOGUS OTO | 1.69 | 8.92 | %427,81 | %61,12 |
| FORD | 6.69 | 33.8 | %405,23 | %57,89 |
| ARCELIK | 4.47 | 22.23 | %397,32 | %56,76 |
| SISECAM | 0.98 | 4.04 | %312,24 | %44,61 |
| TUPRAS | 18.94 | 76.24 | %302,53 | %43,22 |
| ERDEMIR | 1.35 | 5.41 | %300,74 | %42,96 |
| PETKIM | 1 | 3.87 | %287 | %41 |
| KOC | 4.13 | 14.88 | %260,29 | %37,18 |
| Hisse Ortalama | %31,82 | |||
| USD/TRY | 1.49 | 3.77 | %153,02 | %21,86 |
| Altın (gram) | 54 | 130 | %140,74 | %20,11 |
| EUR/TRY | 2.07 | 3.89 | %87,92 | %12,56 |
| WTI Petrol | 108.6061 | 199.0937 | %83,32 | %11,90 |
| THY | 3.43 | 5.54 | %61,52 | %8,79 |
| ISBANKASI | 3.6 | 5.72 | %58,89 | %8,41 |
| TEKFEN | 4.61 | 7.27 | %57,70 | %8,24 |
| Doğalgaz | 7.6437 | 11.7247 | %53,39 | %7,63 |
| AKBANK | 5.68 | 8.18 | %44.01 | %6,29 |
| GARANTI | 5.68 | 8.06 | %41,90 | %5,99 |
| VAKIFBANK | 3.78 | 4.91 | %29,89 | %4,27 |
| HALKBANK | 8.96 | 11.23 | %25,33 | %3,62 |
| TURKCELL | 9.13 | 11.34 | %24,21 | %3,46 |
| KOZA | 14.4 | 17.74 | %23,19 | %3,31 |
| YAPIKREDI | 3.43 | 3.83 | %11,66 | %1,67 |
Sonuç:
2008 krizinden sonra yeni bir fenomenin ortaya çıktığını düşünüyorum. Türk hisselerinin penceresinden çıkıp global pencereden bakarsak, şunun altını çizmekte fayda var, merkez bankaları bilançolarını büyüttükçe borsalar ralli yaptı/yapıyor. Yani merkez bankalarının fonlamaları, kriz sonrasında, hisse fiyatlarına yaradı. O sebeple bir sonraki 7 yıl için, benzer bir analizin, aynı sonuçları sergileyeceğini düşünmüyorum.
Bankaların düşük performansı dikkat çekici… Mali sektörün güçlü duruşu; siyasi yönetimin katılım bankacılığını desteklemek adına faiz açısından baskı altına almasına rağmen, oldukça dikkat çekici. Bankaların ayrıca temettü dağıtımında da cömert ve kuralcı olduğunu hatırlatmak gerekir. O sebeple hisselerin performansının düşük olması, güvenilir olmayan bir sektör olduğunu işaret etmez.
Otomotiv şirketlerinin yüksek performansı ise göz dolduruyor. Büyümeye direkt etkisi olan otomotiv sektörünün, büyümenin nispeten zayıf olduğu 2010-2017 periyodunda etkin ve öncü olduğunu bu analizde görebiliyoruz.
Üretim ve Yiyecek-İçecek sektöründeki şirketlerin performansı da ortalamanın üzerinde. Kârlılık veya büyüme ile yükselen payların, şirketlerin yeni pazarlarda çalışma imkânı bu yükselişi tetiklemiş olabilir.
